Legenda o otoku Aghtamaru
Aghtamar je stara armenska predaja o nesretnoj i tužnoj ljubavi kraljevne i ribara. U pradavna vremena imao je armenski kralj Artašez kćer Tamar neviđene ljepote. Krasoticu Tamar surovi je kralj smjestio u zlatni dvorac na otoku jezera Vana da se ne bi mogla zaljubiti ni u koga dok joj ne pronađe dostojna, plemenita mladića. Ali očeve su nade pale u vodu jer se kći zaljubila u siromašna ribara koji je živio na kopnu.
Otok Aghtamar na jezeru Vanu
Svake noći Tamar se spuštala na obalu i palila uljanicu za svoga voljenoga. Mladić je svake noći plivao prema obali jezera Vana gdje je gorjela vatra. Plamen ognja za mladića je bio putokaz kamo mora plivati i znak da ga Tamar čeka. Voda je bila hladna, ali njegova nada u skori susret s dragom djevojkom i sjaj plamička grijali su ga i ohrabrivali. Ujutro se mladić vraćao natrag. Sluge su opazile Tamarino noćno izbivanje, vatru na obali i dolazak mladića. Kralju su priopćili sve što se događa s njegovom kćeri.
Armenska legenda Aghtamar
Jedne noći kad je mladić, kao i obično, plivao u susret svojoj dragoj, sluge su, prema kraljevu nalogu, zatočili Tamar u tornju, a vatru na obali ugasili. Ostavši bez svjetlećega putokaza, mladić je dugo plivao boreći se s uzburkanim valovima jezera Vana. I tonući u vodama jezera, izgubivši snagu i svaku nadu, zdvojno je uzviknuo – „Ah, Tamar!”
„Agh, Tamar!“ – odjeknuo je duh vjetra nošen nad vodama Vana. A kralj je zapovjedio da se ljepotica Tamar zauvijek zatoči u svojem dvorcu. U žalosti i jadu, noseći crninu, do zadnjega daha oplakivala je ona svojega dragoga. Puno je vode proteklo Vanom, ali svi se sjećaju tužne ljubavi. U sjećanje na nesretnu ljubav otok na jezeru Vana nazvali su Aghtamar.
Legenda o otoku Aghtamaru na armenskom jeziku
Լեգենդ Ախթամար կղզու մասին
Հայկական հին զրույցը պատմում է, Արտաշես թագավորը մի գեղեցկուհի աղջիկ ուներ, որի անունն էր Թամար: Նրա գեղեցկության մասին հայտնի էր ամենուրեք ու բոլորը խոսում էին այդ մասին: Իշխաններն ու թագավորները իրենց խնամախոսներին էին ուղարկում Արտաշեսի պալատը՝ Թամարին ուզելու, բայց արքայադուստրը բոլորին հետ էր ուղարկում:
Արտաշեսը սկսեց վախենալ, որ մերժված իշխաններից կամ թագավորներից մեկն ու մեկը պատերազմի դուրս կգա նրա դեմ, որ փախցնի Թամարին: Դրա համար նա հրամայեց, որ Թամարի համար մի շքեղ, ոսկեպատած պալատ կառուցեն Վանա լճի մեջտեղում գտնվող կղզու վրա: Բայց Արտաշեսը չգիտեր, որ Թամարի սիրտը ազատ չէ, որ նա սիրահարված է ոչ թե թագավորի կամ իշխանի, այլ մի հասարակ երիտասարդի: Ամեն երեկո Թամարը կրակ էր վառում լճի ափին ու այդ խարույկի լույսը տեսնելիս, տղան նետվում էր Վանի ջրերը ու լողում իր սիրած աղջկա ափի կողմը: Այդ խարույկի լույսը պահապան էր հանդիսանում տղայի համար, որ լճի մութ ջրերը նրան չվնասեն:
Մի անգամ երկնքից լճի վրա փոթորիկ իջավ ու հանգցրեց խարույկը: Երիտասարդը չգիտեր, թե որ կողմը լողա ու սկսեց կանչել իր սիրեցյալին.
— Ա՜խ, Թամար, ա՜խ Թամար:
Բայց պատասխան չստացավ ու խեղդվեց Վանի խիստ ալիքներում:
Այդ օրվանից Վանա լճի կղզին անվանում են Ա՜խթամար՝ ի հիշատակ այս տխուր սիրո պատմության:
Alina Gišjan, Hrvatska glagoljica u armenskom stilu
https://www.croatiaweek.com/making-croatia-home-meet-talented-ceramic-artist-alina-gishyan/
Legenda o otoku Aghtamaru na glagoljici
Legenda na glagoljici objavljena je u časopisu Bašćina, br. 24, 2023.
Artur Bagdasarov